Δεν είναι είδηση. Ούτε μυστικό.
Ολοι γνωρίζουν ότι οι πλούσιοι ζουν περισσότερο από τους φτωχούς. Είναι
ευεξήγητο θα σκεφτεί κανείς. Οποιος έχει χρήματα, έχει και καλύτερη πρόσβαση σε
υπηρεσίες υγείας. Δεν σκέφτεται δυό φορές να πάει στον γιατρό αν δεν αισθάνεται
καλά και βέβαια δεν υποτιμά τα συμπτώματα ή τις ενοχλήσεις κάποιας ασθένειας,
όπως θα έκανε κάποιος με περιορισμένο εισόδημα, που θέλει να γλυτώσει το αλμυρό
αντίτιμο που θα καταβάλει για την εξέταση.
Αυτή ήταν η κυρίαρχη θεωρία στις
επιστήμες της υγείας για
ολόκληρη την δεκαετία του ’90. Αρθρα, επιστημονικές
δημοσιεύσεις, έρευνες είχαν αυτό το ακλόνητο επιχείρημα που επικεντρωνόταν στην
ποιότητα και την συχνότητα των προσφερόμενων υπηρεσιών. Είναι όμως τα πράγματα
έτσι;
Τον τελευταίο καιρό υπάρχει μια
ανατροπή που κάνει τους ειδικούς να αναθεωρούν την μέχρι σήμερα στάση τους και
κυρίως την πολιτική της δημόσιας υγείας. Τα στατιστικά στοιχεία των τελευταίων
ετών αποδεικνύουν ότι ακόμα και στην περίπτωση όπου βελτιώθηκε η δημόσια
περίθαλψη, η οποία έχει μηδέν ή μικρό κόστος για τους ασφαλισμένους ή και τους
ανασφάλιστους που πηγαίνουν σε νοσοκομεία και κέντρα υγείας, η ψαλίδα ανάμεσα
στο προσδόκιμο ζωής φτωχών και πλούσιων συνέχισε να μεγαλώνει.
Οι επιστήμονες μελέτησαν ειδικότερα
τα συστήματα υγείας σε Αμερική και Βρετανία, όπου υπήρξαν από την δεκαετία του
’90 αρκετές αλλαγές έτσι ώστε να διευκολυνθεί κάπως η πρόσβαση των μη
προνομιούχων στις υπηρεσίες υγείας (λ.χ. υπήρξαν προγράμματα περίθαλψης στην
Αμερική που κάλυπτε όλα τα έξοδα – ή κάποια από τα έξοδα – ο εργοδότης). Ακόμα
και έτσι όμως δεν σημειώθηκε θεαματική βελτίωση αλλά το αντίθετο. Τι συμβαίνει
λοιπόν και οι πλούσιοι έχουν αφάνταστα μεγαλύτερες πιθανότητες να ξεπεράσουν τα
80 έτη, σε αντίθεση με τους φτωχούς;
Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους:
Αυτήν την στιγμή στις ΗΠΑ, η διαφορά στο προσδόκιμο επιβίωσης μεταξύ
προνομιούχων και μη, είναι γύρω στα 12,2 χρόνια. Οι άνδρες πανεπιστημιακής
εκπαίδευσης ζουν κατά μέσο όρο 80 χρόνια και οι άνδρες που έχουν τελειώσει το λύκειο
67. Στις γυναίκες η αντίστοιχη διαφορά είναι 84 με 73. Οι γυναίκες που
παράτησαν το σχολείο έχουν κατά πέντε χρόνια μικρότερο όρο ζωής από αντίστοιχες
περιπτώσεις άλλων γενεών που επίσης δεν αποφοίτησαν. Συνεπώς υπάρχει μια σαφής
επιδείνωση σε σχέση με το παρελθόν, η οποία δεν μπορεί να περιοριστεί στο θέμα
των προσφερόμενων υπηρεσιών υγείας.
Οι ειδικοί συλλέγοντας δεδομένα
από διαφορετικές χώρες κατέληξαν ότι τούτο δεν συμβαίνει μονάχα διότι οι
ευκατάστατοι πάνε σε καλύτερους γιατρούς η νοσοκομεία αλλά διότι έχουν
συνολικότερα καλύτερη ποιότητα ζωής. Η κοινωνική ανισότητα έχει μεγάλο
αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίον κάποιος αντιλαμβάνεται την πρόληψη, την
διατροφή, την άσκηση, το ευ ζην. Αν προσπαθήσει κάποιος να κάνει μια υπόθεση
για το τι θα συμβαίνει στο μέλλον θα δει ότι τα νέου τύπου φάρμακα, θα μπορούν
να επιτρέπουν σε αυτούς που έχουν χρήματα να ζουν μέχρι τα 120 ενώ οι φτωχοί θα
πεθαίνουν στα 60. Και αυτό διότι η επιστήμη θα έχει προχωρήσει αρκετά έτσι ώστε
να προλαμβάνει και να αντιμετωπίζει πολλές ασθένειες αλλά ταυτόχρονα να
καθυστερεί αρκετά την γήρανση.
Για να το θέσει κανείς με τρόπο
απλό, όπως σήμερα υπάρχουν κρέμες που μπορούν να κάνουν το γυναικείο δέρμα να
δείχνει πολύ νεότερο και να εμφανίζει λιγότερες ρυτίδες, αυτό θα μπορεί να γίνει
για ολόκληρο τον ανθρώπινο οργανισμό. Πειράματα που γίνονται αυτήν την στιγμή
σε ποντίκια, δείχνουν ότι όχι μόνο επιβραδύνεται η διαδικασία της γήρανσης αλλά
προχωρά και το θέμα της ανανέωσης ιστών και κυττάρων. Είναι θέμα χρόνου να
βρεθούν τα φαρμακευτικά σκευάσματα για τους ανθρώπους.
Παραλληλα οι επιστήμονες έχουν
καταλήξει ότι άλλος ένας σημαντικός παράγοντας είναι τα γονίδια. Εχουν
επικεντρώσει την έρευνά τους σε άτομα που έχουν περάσει τα 100, αναζητώντας τα
γονίδια εκείνα που τους επιτρέπουν να ζήσουν περισσότερο από ότι οι υπόλοιποι.
Αν η μελέτη τους καρποφορήσει τότε οι σημερινοί σαραντάρηδες και πενηντάρηδες
θα επωφεληθούν από τις νέες επιστημονικές ανακαλύψεις. Αυτό όμως δεν ισχύει για
τους φτωχούς, οι οποίοι ήδη χάνουν χρόνια ζωής: το να είσαι μη προνομιούχος
σημαίνει ότι βιώνεις μια καθημερινή κατάσταση άγχους αναφορικά με την εργασία,
την στέγη, την περίθαλψη. Αυτά που οι πλούσιοι θεωρούν δεδομένα, είναι για τους
φτωχούς τεράστια προβλήματα.
Ταυτόχρονα, οι έχοντες ζουν σε
συνθήκες μεγαλύτερης ασφάλειας, σε γειτονιές όπου δεν υπάρχουν τόσα κρούσματα
εγκληματικότητας, οδηγούν καλύτερα αυτοκίνητα, διατρέφονται σωστά. Ασθένειες
όπως η παχυσαρκία και ο διαβήτης που ταλαιπωρούν τους φτωχούς πληθυσμούς είναι
μια άγνωστη έννοια για τους ευκατάστατους. Συνήθως δεν καπνίζουν και δεν έχουν
εξάρτηση από το αλκοόλ. Όλα αυτά, συντείνουν στο να ξεπερνούν τα 80 έτη της
ηλικίας αλλά να κρατιούνται σε εξαιρετική κατάσταση.
Είναι αυτό που αποκαλούν οι
επιστήμονες οι « υγιείς ελίτ» σε αντίθεση με τις μεγάλες μάζες των φτωχών που
έχουν ελλιπή πληροφόρηση για την υγεία και την διατροφή αλλά και πολύ
χειρότερες συνθήκες διαβίωσης. «Η φτώχεια κλέβει χρόνια» λένε οι γεροντολόγοι.
Εν τω μεταξύ, σε μερικές δεκαετίες θα βλέπουμε ανθρώπους που θα φτάνουν τα 100
και θα αισθάνονται υπέροχα, επιβεβαιώνοντας ότι ο πλούτος κυβερνά τα πάντα.
Της Μαργαρίτας Πουρνάρα
Πηγή: news247