Πόσο «γενναιόδωρες» είναι οι συντάξεις στην Ελλάδα;...

Σε μια εκτενέστερη αναφορά του γνωστού στους αναγνώστες της «Εποχής» Γάλλου οικονομικού αναλυτή Μισέλ Ισόν, περιέχεται αυτή η...
αντίκρουση του ισχυρισμού τού κ. Σόιμπλε και του ΔΝΤ,
σύμφωνα με τον οποίο το συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας μας δεν είναι βιώσιμο, διότι δίνει υπερβολικά «γενναιόδωρες» συντάξεις. Το κείμενο που ακολουθεί, δημοσιεύτηκε στις 28 Νοεμβρίου, αλλά μοιάζει να αποτελεί προχρονολογημένη απάντηση στις πρόσφατες απαιτήσεις του κ. Τόμσεν και της συντροφιάς του.

Το επιχείρημα είναι ευρύτατα διαδεδομένο:  η Ελλάδα έχει δείξει μεγάλη  απλοχεριά στους συνταξιούχους της. Ορισμένα έντυπα, μάλιστα, έχουν ισχυριστεί το επίπεδο ζωής των ελλήνων συνταξιούχων είναι πιο υψηλό ακόμη και από των Γερμανών, παρότι τα γεγονότα το διαψεύδουν.

Ο ισχυρισμός τους βασίζεται σε μια σύγκριση των δαπανών για συντάξεις ως ποσοστό του ΑΕΠ μεταξύ της Ελλάδας και άλλων χωρών, Ετσι, βλέπουμε ότι το  2009, στις αρχές της κρίσης, οι δημόσιες δαπάνες για συντάξεις αντιπροσωπεύουν στην Ελλάδα το 13,1% του ΑΕΠ, ποσοστό που ήταν από τα υψηλότερα στην Ευρώπη. Επιπλέον, το ποσοστό αυτό, σύμφωνα πάντα με τους ίδιους,  αυξήθηκε πρόσφατα και άγγιξε επίπεδα που δεν είναι δυνατόν να διατηρηθούν.

Ομως, αυτός ο αποδεικτικός συλλογισμός είναι παραπλανητικός για πολλούς λόγους. Ο πρώτος είναι επειδή  βασίζεται σε μια σύγκριση μεταξύ χωρών, όπως η Ελλάδα και η Γαλλία, όπου το μερίδιο των ιδιωτικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων είναι πολύ μικρό, με χώρες, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, όπου το μερίδιο αυτό είναι πολύ πιο σημαντικό.

Ωστόσο, είναι αλήθεια ότι οι δημόσιες δαπάνες για συντάξεις είναι υψηλότερες στην Ελλάδα από το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ(13,1% έναντι 7,8%). Ομως, παρατηρούμε πως η Ελλάδα κατατάσσεται στο μέσο όρο της δαπάνης συνολικά για την κοινωνική προστασία, που το 2009 αντιπροσώπευε το 24,4%.

Με βάση τα στοιχεία της Γιούροστατ μπορούμε να αναλύσουμε λεπτομερέστερα αυτές τις δαπάνες: ο πίνακας 2 δείχνει ότι η Ελλάδα δαπανά περισσότερα από τη Γερμανία για συντάξεις σε ποσοστό του ΑΕΠ. Ομως, το ποσοστό του ΑΕΠ που δαπανάται στην Ελλάδα για την υγεία (στοιχεία του 2009) είναι κατώτερο από ό,τι στη Γερμανία. Και το χάσμα είναι ακόμη μεγαλύτερο για τις  άλλες  κατηγορίες κοινωνικών δαπανών (επίδομα ανεργίας, οικογενειακά επιδόματα, προνοιακά και αναπηρικά επιδόματα, επίδομα ενοικίου). Στην Ελλάδα οι δαπάνες αυτές αντιπροσωπεύουν το 4,3% του ΑΕΠ έναντι 7,9% στη Γερμανία και 7,3% στο μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ.

Το στοιχείο αυτό έχει αποφασιστική σημασία. Στην Ελλάδα οι συνταξιοδοτικές δαπάνες χρησιμεύουν σαν υποκατάστατο άλλου τύπου κοινωνικών δαπανών, που λείπουν εντελώς ή είναι πολύ χαμηλές.  Ειδικότερα ως προς τη δαπάνη για την προστασία των ανέργων, η διαφορά είναι πασιφανής και διατηρείται παρά το γεγονός ότι οι άνεργοι ανέρχονται σε 1.300.000, από τους οποίους το 2013 δικαιούνταν επίδομα μόλις οι 105.000!

Αυτό καθαυτό το επίπεδο των συντάξεων, επίσης, δεν είναι καθόλου υπερβολικά υψηλό. Περί το 45% των συνταξιούχων το 2008 έπαιρναν σύνταξη κάτω από το όριο της φτώχειας, δηλαδή κάτω από 665 ευρώ τον μήνα.

Πιο πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι τα δύο τρίτα των συνταξιούχων έπαιρναν σύνταξη κάτω από 1.000 ευρώ το 2015. Υπάρχουν και πιο υψηλές συντάξεις ,αλλά αφορούν το 2% του πληθυσμού (συνταξιούχοι άνω των 2.000 ευρώ)...

Μισέλ Ισόν

πηγή: "Εποχή"