Οι ιθαγενείς κάτοικοι των Νησιών του Πάσχα ζήτησαν από την κυβέρνηση της Χιλής να τους βοηθήσει στο αίτημά τους να επιστραφεί από τη Βρετανία ένα από τα πασίγνωστα αγάλματα Μοάι, το οποίο βρίσκεται στο βρετανικό μουσείο του Λονδίνου.
Το ύψους 2,4 μέτρων άγαλμα, το Χόα Χακανανάια απομακρύνθηκε από το νησί περίπου πριν από 150 χρόνια, όταν ο Ρίτσαρντ Πάουελ, επικεφαλής βρετανικής ναυτικής δύναμης, το άρπαξε το 1868 για να το δώσει στην βασίλισσα Βικτόρια. Εκείνη με τη σειρά της το δώρισε στο μουσείο το 1869.
«Είναι ένα μοναδικό κομμάτι, το μοναδικό απτό στοιχείο που καταγράφει δύο σημαντικά στάδια της ιστορίας των προγόνων μας» δηλώνουν οι αρχές των Ράπα Νούι, των ιθαγενών κατοίκων των νησιών.
Τα περισσότερα από τα 900 τεράστια ανθρωπόμορφα γλυπτά σκαλίστηκαν από ηφαιστειακή στάχτη, όμως το Χόα Χακανανάια, που σημαίνει «ο κλεμμένος ή κρυμμένος φίλος» είναι μοναδικό, καθώς κατασκευάστηκε από βασάλτη. Παράλληλα, στο πίσω μέρος του αγάλματος υπάρχουν εικόνες που σχετίζονται με την θρησκευτική κάστα Τανγκάτα Μανού (Φτερωτός άνθρωπος).
«Το αίτημα αυτό», σημειώνει ο Φελίπε Γουόρντ, υπουργός εθνικών θησαυρών της Χιλής, «δείχνει κατάλληλο δεδομένων των νέων διαδικασιών αποκατάστασης και διατήρησης που πραγματοποιούνται σε όλο το νησί για τα Μοάι».
Από τον περασμένο Δεκέμβρη οι Ράπα Νούι έχουν αναλάβει οι ίδιοι την διατήρηση και προστασία της αρχαιολογικής τους κληρονομιάς.
Μέρος των νέων αρμοδιοτήτων αποτελεί και η προσπάθεια να επαναπατριστούν έργα ανεκτίμητης αξίας που, όπως υποστηρίζουν, έχουν κλαπεί από τα νησιά του Πάσχα.
Οι Ράπα Νούι πιστεύουν ότι η δύναμη που τους προστατεύει «κατοικεί» στα Μοάι και άλλα ιερά αντικείομενα.
Ο επαναπατρισμός κλεμμένων αγαλμάτων, όπως επισημαίνουν τοπικοί ηγέτες, θα αποτελέσει και ένα ισχυρό συμβολισμό για να κλείσει το κεφάλαιο της «παραβίασης των δικαιωμάτων μας από τους Ευρωπαίους θαλασσοπόρους που επισκέφθηκαν το νησί μας τον 19ο αιώνα».
Τα νησιά του Πάσχα αποτελούν μνημείο της παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco, περίπου 3,700 χλμ απόσταση από τις ακτές της Χιλής. Οι κάτοικοί τους είναι Πολυνήσιοι, ενώ έχουν συγγένεια με τους αυτόχθονες της Ταϊτής.
Το νησί αυτό του Ειρηνικού Ωκεανού καταγράφηκε για πρώτη φορά από Ευρωπαίους θαλασσοπόρους το 1722, προτού προσαρτηθεί στη Χιλή το 1888. Μέχρι τότε η πλειοψηφία του πληθυσμού του αποδεκατίστηκε από τις ασθένεις που μετέφεραν οι Ευρωπαίοι όπως η ευλογιά ή πωλήθηκαν ως σκλάβοι.
Πρόσφατα η Χιλή ανακοίνωσε δέσμη μέτρων για να περιορίσει τον χρόνο που μπορούν να περάσουν οι τουρίστες εκεί, αλλά και τον αριθμό των κατοίκων που επιτρέπεται να ζήσουν εκεί και δεν προέρχονται από την κοινότητα των Ράπα Νούι. www.efsyn.gr