Το ξέφρενο πάρτι ξανάρχισε...

Κάθε Ελληνας χαίρεται που ο τουρισμός θα πάει τόσο καλά φέτος και που ξένοι –κυρίως– αγοράζουν συνεχώς οικόπεδα και σπίτια στα ελληνικά νησιά. Με τον κίνδυνο να φανεί κανείς «γκρινιάρης» την ώρα του μεγάλου πάρτι, όμως, κάποιος πρέπει να θέσει ερωτήματα που ζητούν απάντηση. Από τη μία, έχουμε μια εκτόξευση επισκεπτών και αγοραστών. Από την άλλη, έχουμε... μια προφανή ανεπάρκεια υποδομών και σχεδιασμού.

Από πού να ξεκινήσει κανείς; Το πρόβλημα της κίνησης, που γίνεται αφόρητο τους μήνες αιχμής, όταν μια απόσταση που κάποτε χρειαζόταν 15 λεπτά για να τη διανύσεις τώρα παίρνει μία και ώρα; Από τη συλλογή και επεξεργασία των σκουπιδιών, που βρίσκεται ακόμη στα μέσα του 20ού αιώνα; Την έλλειψη δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης; Τα λιμάνια που είναι φτιαγμένα για τη δεκαετία του 1970; Το ζήτημα του νερού;

Πέρα από αυτά, βεβαίως, υπάρχει και η μεγάλη εικόνα. Εχει να κάνει με το «τι αντέχει» κάθε νησί από οικοδομικής απόψεως. Πολλά νησιά, ειδικά στις Κυκλάδες, βρίσκονταν σε μια ξέφρενη πορεία που μετέτρεπε μεγάλες εκτάσεις σε αστικά τοπία. Ηλθε η κρίση και μπήκε ένα φρένο. Τώρα, όμως, το πάρτι ξανάρχισε και δεν μοιάζει να μπορεί κανείς να βάλει κάποιους όρους και περιορισμούς.

Οι δημοτικές αρχές νιώθουν ότι τους ξεπερνούν οι προκλήσεις και οι πιέσεις από μικρά και μεγάλα συμφέροντα. Συμβιβάζονται, αδρανούν και μαζεύουν ψήφους για την επόμενη αναμέτρηση. Το κράτος δεν κάνει τίποτα, γιατί το πολιτικό κόστος θα είναι μεγάλο. Οι άνθρωποι που έδωσαν μάχες πριν από πολλά χρόνια έχουν αρχίσει και εγκαταλείπουν τον αγώνα, καθώς μεγαλώνουν και βλέπουν το παιχνίδι να χάνεται.

Ο φόβος μου είναι πως στο τέλος η κουλτούρα του «ό,τι να ‘ναι» θα γίνει μπούμερανγκ για το brand της χώρας και των διαφόρων προορισμών. Αυτό ήδη συμβαίνει με μερικά από τα πλέον τουριστικά νησιά που δεν μπορούν να λύσουν τα στοιχειώδη, όπως το θέμα της ασφάλειας και των σκουπιδιών. Είναι τρελό κάποιος να ξοδεύει εκατομμύρια για ένα σπίτι και μετά να συνειδητοποιεί ότι οι υποδομές γύρω από την επένδυσή του είναι εντελώς τριτοκοσμικές. Ή να πληρώνει 1.000 ευρώ το δωμάτιο και μετά να μπλέκει στην ατέλειωτη κίνηση ή να βλέπει βρώμικα καλντερίμια.

Ενας ταξιδεμένος φίλος προβλέπει ότι τελικά η «σωτηρία» θα έλθει από τους ξένους που αγοράζουν ιδιοκτησίες εδώ και θα αρχίσουν κάποια στιγμή να απαιτούν υποδομές και υπηρεσίες που να συνάδουν με τις αξίες των επενδύσεών τους. Μπορεί να είναι έτσι, αλλά αυτό με θυμώνει πολύ, γιατί δείχνει ότι δεν μπορούμε μόνοι μας να προστατεύσουμε την κληρονομιά, την περιουσία, το brand μας. Και η ζημιά που προκαλείται θα είναι δύσκολα αναστρέψιμη, εάν δεν υπάρξουν σχεδιασμός, περιορισμοί και αυστηρή επιβολή όρων και κανόνων...

Αλέξης Παπαχελάς

Καθημερινή