Θα πληρώσει και πάλι η Ευρώπη τις ζημιές μιας κρίσης που ξέσπασε στις ΗΠΑ;

Μιχάλης Ψύλος

Άδεια γραφεία «κατακλύζουν» το κέντρο της Ουάσιγκτον και της Νέας Υόρκης.
Κατά το τέταρτο τρίμηνο του περασμένου έτους, στις ΗΠΑ υπήρχαν περισσότερα άδεια γραφεία από ποτέ άλλοτε. Σύμφωνα με στοιχεία της Moody’s Analytics, το ποσοστό κενών γραφείων είναι 19,6% στο Σαν Φρανσίσκο και το Λος Άντζελες.

Η ανάγκη για χώρους γραφείων έχει μειωθεί μετά την πανδημία στις μεγάλες αμερικανικές πόλεις λόγω της αυξανόμενης τηλεργασίας. Μετά τον κορωνοϊό, πολλοί εργαζόμενοι στις ΗΠΑ δεν επέστρεψαν στα γραφεία τους. Ως εκ τούτου, οι εταιρείες επιτρέπουν τη λήξη των συμφωνιών μίσθωσης και οι τιμές πέφτουν. Σε αυτό προστίθενται οι μαζικές απολύσεις από τις  εταιρείες τεχνολογίας.

Πίσω από αυτό κρύβεται ένας επικίνδυνος συνδυασμός αλλαγής της χρήσης ακινήτων και αύξησης των επιτοκίων. Τα υψηλά επιτόκια καθιστούν ακριβότερη τη  χρηματοδότηση. Στη χειρότερη περίπτωση, οι εταιρείες δεν πληρώνουν πλέον το ενοίκιο τους και απλώς μεταβιβάζουν το ακίνητο στον ιδιοκτήτη ή στην τράπεζα. Όλα αυτά επηρεάζουν ιδιαίτερα τις περιφερειακές τράπεζες των ΗΠΑ, οι οποίες συμμετέχουν σε μεγάλο βαθμό σε αυτήν την αγορά.

Το πρόβλημα για τους Ευρωπαίους είναι όμως ότι κάθε φορά που η αγορά ακινήτων των ΗΠΑ αποδυναμώνεται, οι επιπτώσεις αφορούν όλο τον κόσμο. Άλλωστε, η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση πριν από 15 χρόνια είχε επίσης τις ρίζες της σε μια κατάρρευση των τιμών των κατοικιών στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Σε αντίθεση με τότε, τώρα είναι πρωτίστως οι τιμές των εμπορικών ακινήτων που ανησυχούν τους επενδυτές εδώ και πολλούς μήνες.

Πριν από λιγότερο από ένα χρόνο, η αγορά ακινήτων στις ΗΠΑ πυροδότησε άλλωστε μια κρίση στη χρηματοπιστωτική αγορά, όταν αρκετές περιφερειακές αμερικανικές τράπεζες χρεοκόπησαν και στην Ελβετία ακόμη και η μεγάλη Credit Suisse χρειάστηκε να διασωθεί.

Η μεγαλύτερη κρίση από το 2007

Σήμερα, η γερμανική  Pfandbriefbank κάνει λόγο για τη «μεγαλύτερη κρίση ακινήτων μετά την οικονομική κρίση».

Ήδη, πολλές τράπεζες δημοσιεύουν τα στοιχεία των επιχειρήσεων τους που δείχνουν ότι η κρίση αρχίζει τώρα. Μια περιφερειακή τράπεζα, η New York Community Bancorp, αντιμετώπισε δυσκολίες τις τελευταίες ημέρες.

«Το πρόβλημα δεν είναι αμιγώς αμερικανικό για να κάνουμε τα στραβά μάτια», λέει στην Ναυτεμπορική, ευρωπαϊκή τραπεζική πηγή. «Το ερώτημα τώρα είναι και πάλι ποιες συνέπειες θα έχει αυτό για τις ευρωπαϊκές αλλά και τις ασιατικές τράπεζες, ορισμένες από τις οποίες συμμετέχουν επίσης σε μεγάλο βαθμό στην αγορά ακινήτων των ΗΠΑ».

Αυτή την εβδομάδα, για παράδειγμα, η Pfandbriefbank που εδρεύει κοντά στο Μόναχο, έγινε παγκοσμίως γνωστή, λόγω της αμερικανικής κρίσης των ακινήτων. Οι τιμές των ομολόγων της τράπεζας κατέρρευσαν καθώς το 15% του χαρτοφυλακίου των δανείων της αφορούσε ακίνητα στην Αμερική και η επενδυτική τράπεζα Morgan Stanley συμβούλεψε τους δικούς της πελάτες να πουλήσουν τα ομόλογα της Pfandbriefbank, όπως ανέφερε το Bloomberg.

Για να καθησυχάσει τους επενδυτές, το διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας έπρεπε να δημοσιεύσει προκαταρκτικά στοιχεία για το 2023 νωρίτερα από το προγραμματισμένο. Η τράπεζα είπε ότι είναι οικονομικά ισχυρή και συνεχίζει να είναι κερδοφόρα. Αλλά από το φθινόπωρο είχε αυξήσει μαζικά τις προβλέψεις κινδύνου για επισφαλή δάνεια.

Οι μετοχές της Deutsche Bank

Δεν ήταν μόνο η  Pfandbriefbank που επηρεάστηκε. Οι μετοχές της Deutsche Bank υποχώρησαν επίσης κατά περισσότερο από 5% την Τετάρτη.

Το μεγαλύτερο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της Γερμανίας έχει χορηγήσει δάνεια ύψους περίπου 17 δισεκατομμυρίων ευρώ για εμπορικά ακίνητα των ΗΠΑ. Ο CFO Τζέιμς φον Μόλτκε  είπε ότι η Deutsche Bank θα είναι σε θέση να αντεπεξέλθει, αλλά πιθανότατα οι ζημιές θα είναι υψηλότερες «από ό,τι θα θέλαμε», το πρώτο και το δεύτερο τρίμηνο του 2024.

Συνολικά, οι γερμανικές τράπεζες έχουν επεκτείνει το 8% των δανείων τους στη χρηματοδότηση εμπορικών ακινήτων στις ΗΠΑ ,ειδικά επειδή τα ακίνητα στη Γερμανία συνήθως δεν χρηματοδοτούνται 100% από δάνεια.

Παρέμβαση της Fed

Σε κάθε περίπτωση, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ είναι πιθανό να παρέμβει εάν χρειαστεί και να παράσχει ρευστότητα στις τράπεζες, όπως συνέβη και στην κρίση, πριν από ένα χρόνο. Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν δήλωσε ότι παρακολουθεί στενά την κατάσταση. «Η κατάσταση με τα επαγγελματικά ακίνητα είναι ανησυχητική, αλλά ελεγχόμενη. Οι εποπτικές αρχές θα διασφαλίζουν ότι οι τράπεζες έχουν επαρκείς προβλέψεις για απώλειες δανείων και ότι υπάρχει επαρκής ρευστότητα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα», διαβεβαίωσε η Γέλεν.

Η αγωνία υπάρχει πάντως και το ερώτημα είναι πόσο θα διαρκέσει; Περισσότερο ή λιγότερο από αυτή της Silicon Valley Bank ή της Signature Bank;Το Σύστημα θα αποδειχθεί μεγαλόψυχο για άλλη μία φορά; Αλλά με ποιο τίμημα;

Αναμφίβολα, η Fed, έχει ένα υπόλειμμα αξιοπιστίας να προστατεύσει. Και ο ένοικος του Λευκού Οίκου Τζο Μπάιντεν έχει μπροστά του εκλογές για να προσπαθήσει να κερδίσει. Και μέχρι τώρα βλέπει την πλάτη του Τραμπ στις δημοσκοπήσεις, ενώ οι Ρεπουμπλικάνοι τον κατηγορούν ως «ξεχασιάρη γέρο» μετά την έκθεση του ειδικού  εισαγγελέα για τα απόρρητα έγγραφα που έκρυβε στο γκαράζ του! Μήπως τελικά η βασική ιδέα θα είναι να κάνουν οι Αμερικανοί τη Γηραιά Ευρώπη και τις τράπεζές της να πληρώσουν και αυτή τη φορά τον λογαριασμό; Όπως συνέβη και με τους λογαριασμούς ενέργειας με τις κυρώσεις στη Ρωσία;

www.naftemporiki.gr