Με σοβαρές μειώσεις σε πρόστιμα και
στα παράβολα, καθώς και εκπτώσεις σε ειδικές κατηγορίες πληθυσμού
(μακροχρόνια άνεργοι, ΑμεΑ, πολύτεκνοι, τρίτεκνοι κ.λπ.), το υπουργείο
Περιβάλλοντος επιχειρεί να πείσει τους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων να ...υποβάλουν
δηλώσεις και στην ουσία να εφαρμόσουν το σύνθημα του Αντώνη Τρίτση με
μια παραλλαγή: «Να το δηλώσεις και να το σώσεις». Υπολογίζεται ότι οι
ιδιοκτησίες με παρανομίες ξεπερνούν τα 3,5 εκατ. και με τους νόμους της
τελευταίας πενταετίας έχουν τακτοποιηθεί περίπου 1,7 εκατ. ακίνητα, από
τα οποία οι 760 χιλιάδες αφορούν ημιυπαίθριους.
Με το νομοσχέδιο που τέθηκε από χθες
και έως τις 22 Σεπτεμβρίου σε δημόσια διαβούλευση, γίνονται δύο
σημαντικές αλλαγές σε σχέση με τις προηγούμενες ρυθμίσεις:
■ Προβλέπεται να μοιραστούν τα έσοδα
στους δήμους (25%), στις υπηρεσίες ελέγχου (25%) και στο Πράσινο Ταμείο
(50%) το οποίο θα χρηματοδοτεί έργα περιβαλλοντικής αναβάθμισης. Θα
πρέπει όμως να συναινέσουν οι θεσμοί, αφού σήμερα το 97,5% των προστίμων
πηγαίνει στο δημόσιο ταμείο.
■ Ενεργοποιείται ο θεσμός της
μεταφοράς του συντελεστή δόμησης, που έχει «παγώσει» με αλλεπάλληλες
αποφάσεις του ΣτΕ, για να τακτοποιηθούν αυθαίρετα, μεμονωμένα ή σε
διαμορφωμένους οικισμούς.
Το νομοσχέδιο, που προσυπογράφει ο
αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης, δίνει ιδιαίτερη
έμφαση στον έλεγχο όλων των οικοδομών και θεσμοθετεί την «ταυτότητα»
κτιρίου, που πρέπει να ολοκληρωθεί μέσα σε μια πενταετία για τις
κατοικίες, σε μια τριετία για τα δημόσια κτίρια και σε οκτώ χρόνια για
τις υπόλοιπες κατηγορίες (βιομηχανία, εμπορικά κέντρα κ.λπ.). Επεκτείνει
τον έλεγχο από μηχανικό που πιστοποιεί την τήρηση της οικοδομικής
άδειας ή την τακτοποίηση της αυθαιρεσίας πριν από κάθε μεταβίβαση
ακινήτου (αγοραπωλησία, γονική παροχή), που θα είναι πλέον υποχρεωτικός
και για ενοικιάσεις επαγγελματικών ακινήτων.
Η μεγάλη αλλαγή επιχειρείται με τη
δημιουργία Παρατηρητήριου Δομημένου Περιβάλλοντος, το οποίο θα
λειτουργεί ως εποπτεύων μηχανισμός για τις υπηρεσίες έκδοσης αδειών, που
θα συνεχίσουν να λειτουργούν με ευθύνη των δήμων, αλλά και των
ανύπαρκτων σήμερα μηχανισμών καταγραφής και κατεδάφισης αυθαιρέτων. Θα
λειτουργεί στο υπουργείο Περιβάλλοντος και θα υπάγεται στη Γενική
Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού, αλλά θα διαθέτει περιφερειακές υπηρεσίες,
που προβλέπεται να στελεχωθούν με προεδρικό διάταγμα και να
«προικοδοτηθούν» με συγκεκριμένα έσοδα από τα πρόστιμα αυθαιρέτων. Η
συγκρότηση και λειτουργία τους θα είναι το μεγάλο στοίχημα για την
πάταξη της αυθαίρετης δόμησης, που ώς τώρα «σκοντάφτει» στις
υποστελεχωμένες υπηρεσίες.
Οι περιφερειακές υπηρεσίες θα
υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις στο Παρατηρητήριο και θα κάνουν
δειγματοληπτικούς ελέγχους, ενώ θα παρακολουθούν και τις πολεοδομίες των
δήμων, που πλέον θα δέχονται αιτήσεις για την έκδοση ή αναθεώρηση
οικοδομικών αδειών μόνο μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ανασυγκροτούνται
επίσης τα Συμβούλια Αρχιτεκτονικής, που θα ελέγχουν τις οικοδομικές
εργασίες σε παραδοσιακούς οικισμούς, διατηρητέα κτίρια, αλλά και σε όσα
κτίρια βρίσκονται μέσα στη ζώνη των 100 μέτρων από τη γραμμή του
αιγιαλού.