Πρόσφατοι έλεγχοι έδειξαν μεγάλο αριθμό περιπτώσεων καταφανούς καταστρατήγησης με εργόσημα αξίας εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ να εξαργυρώνονται εντός ενός έτους από εργάτες γης.
Ειδικότερα μία από τις αλλαγές που σχεδιάζονται αφορά στην καθιέρωση πλαφόν ασφάλισης προκειμένου να αποφεύγονται περιπτώσεις απάτης, όπου εμφανίζονται εργοδότες να καταβάλουν σε ανειδίκευτους εργάτες σημαντικά ποσά.
Είναι χαρακτηριστικό πως μεγάλοι παραγωγοί που προμηθεύουν την πρωτεύουσα καθημερινά με αγροτικά προϊόντα υποασφαλίζουν με εργόσημο εργαζόμενους που απασχολούν ως μόνιμους καθημερινά με ωράριο.
Σε σχετικό πόρισμα καταγράφονται 49.000 περιπτώσεις καταστρατήγησης της νομοθεσίας, με εργοδότες που δήλωσαν υπέρογκα ποσά αμοιβής σε εργάτες, αρκετοί εκ των οποίων είχαν παράλληλα εκδώσει εργόσημα αξίας άνω των 15.000 ευρώ, για τον καθένα. Αλλά και περιπτώσεις εξαργύρωσης εργοσήμου αξίας 500.000 ευρώ, χρήματα τα οποία εκπίπτουν από την εφορία.
Επίσης, εντοπίστηκε εργάτης γης που δηλώθηκε να έχει απασχοληθεί το 2017 από 29 εργοδότες, το 2018 από 58 εργοδότες, το 2019 από 35 εργοδότες και από 42 εργοδότες το έτος 2020, με συνολικές εργοδοτικές δαπάνες που πλησιάζουν το 1.000.000 ευρώ.
Το εργόσημο είναι ένα σχετικά πρόσφατο μέτρο, το οποίο όμως παρουσιάζει σημαντικές δυσλειτουργίες με αποτέλεσμα πολλοί να είναι οι εργοδότες, αλλά και οι εργαζόμενοι που εκμεταλλεύονται όλα αυτά τα χρόνια, τις «τρύπες» του συστήματος.
Στους σχεδιασμούς του υπουργείου Εργασίας, πέραν από την καθιέρωση ανώτατου ημερήσιου πλαφόν ασφάλισης, θα περιλαμβάνεται η ψηφιοποίηση της διαδικασίας πληρωμών μέσω τραπεζών αντί του σημερινού συστήματος που γίνεται μέσω των ΕΛΤΑ και αφορά 200.000 εργαζόμενους.
Το εργόσηµο καθιερώθηκε το 2012, και αποτελεί ένα εργαλείο μεμονωμένης ασφάλισης, καθώς και µέσο πληρωµής-ασφάλισης για ομάδες εργαζομένων οι οποίες δεν απασχολούνται σε σταθερό εργοδότη. Διευκολύνει τον εργοδότη -π.χ. ένα απλό νοικοκυριό- να πληρώνει µε νόµιµο τρόπο υπηρεσίες τις οποίες λαμβάνει (οικιακή καθαριότητα, κηπουρικές εργασίες, φύλαξη και µεταφορά παιδιών κ.ά.).
Πρόκειται για ειδικό έντυπο υπό τον τύπο επιταγής µε µοναδικό αριθµό, που εκδίδεται από τον εργοδότη µε τη χρήση του ΑΜΚΑ και του ΑΦΜ και η ελάχιστη ονοµαστική αξία του ξεκινά από τα 5 ευρώ.
Οι αμειβόμενοι µε εργόσηµο ασφαλίζονται στον e-ΕΦΚΑ για τους κλάδους σύνταξης, ασθένειας, καθώς και για επικούρηση. Το ποσό του εργόσηµου αντιστοιχεί στην αµοιβή του εργαζομένου συµπεριλαµβανοµένων των ασφαλιστικών εισφορών.
Η έκδοση και η εξαργύρωσή του γίνονται από τους συµβεβληµένους φορείς υπηρεσιών πληρωµής (τράπεζες – ΕΛΤΑ).
Ασφαλίζονται με εργόσημο τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ
Με το εργόσημο ασφαλίζονται οι εξής κατηγορίες προσώπων :
Α) Το κατ΄ οίκον του εργοδότη απασχολούμενο προσωπικό που παρέχει εξαρτημένη εργασία ή υπηρεσίες, αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα, είτε προς έναν, είτε προς περισσότερους του ενός εργοδότες, για την ίδια μισθολογική περίοδο, το οποίο υπάγεται στην ασφάλιση του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Ενδεικτικά υπάγονται οι εξής εργασίες :
οι υπηρεσίες οικογενειακής βοηθητικής φροντίδας (ενδεικτικά : οικιακοί βοηθοί για οικιακή καθαριότητα και γενικό νοικοκυριό, οδηγοί)
οι κηπουρικές εργασίες
η φύλαξη και μεταφορά παιδιών, νηπίων και βρεφών
η υποστήριξη με την παροχή κάθε μορφής βοήθειας και φροντίδας σε ηλικιωμένα άτομα και σε άτομα με ειδικές ανάγκες, συμπεριλαμβανομένης και της διευκόλυνσης των ατόμων αυτών για συμμετοχή τους σε πολιτιστικές, θρησκευτικές ,ψυχαγωγικές και κοινωνικές δραστηριότητες.
οι υπηρεσίες που παρέχονται σε προγράμματα αποκατάστασης ατόμων σε ιδρύματα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή σε Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης Ατόμων με Αναπηρία, που χαρακτηρίζονται από νοητική στέρηση
η περιποίηση ή νοσηλευτική φροντίδα αρρώστων ή κατάκοιτων ατόμων και η βοήθεια σε άτομα με προβλήματα κινητικότητας (φυσιοθεραπεία, κινησιοθεραπεία, συνοδεία εκτός οικίας)
οι μεμονωμένες μικροεπισκευαστικές εργασίες που δεν συνιστούν οικοδομικές εργασίες
η παράδοση ιδιαίτερων μαθημάτων
Οι αισθητικές φροντίδες (κομμωτική, περιποίηση προσώπου και σώματος).
Β) Προσωπικό που παρέχει υπηρεσίες καθαρισμού και κηπουρικής κοινόχρηστων χώρων πολυκατοικιών, αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα, είτε προς έναν, είτε προς περισσότερους του ενός εργοδότες, για την ίδια μισθολογική περίοδο, που καλύπτεται από την ασφάλιση του τ. Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., μη παρέχον την υπηρεσία αυτή ως υπαλληλικό προσωπικό εταιρείας ή ως μέλος εταιρείας.
Γ) Οι διανομείς διαφημιστικών εντύπων με το σύστημα της διανομής με ή χωρίς διεύθυνση αποδέκτη
Δ) Οι απασχολούμενοι στην προώθηση προϊόντων προσώπου και σώματος για λογαριασμό μίας ή περισσοτέρων επιχειρήσεων κατ΄ οίκον ή σε άλλο χώρο.
Ε) Οι απασχολούμενοι στην προώθηση καταναλωτικών προϊόντων σε πολυκαταστήματα, καταστήματα τροφίμων και υπεραγορές (super market)
ΣT) Το απασχολούμενο προσωπικό από Π.Α.Ε., Κ.Α.Ε. και λοιπά νομικά πρόσωπα επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού, κερδοσκοπικά ή μη, αποκλειστικά και μόνο κατά τη διεξαγωγή αθλητικών αγώνων στα γήπεδα παντός είδους αθλητικών αγώνων , αμειβόμενο με την ώρα, την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα .
Z) Το προσωπικό συνοδείας το οποίο παρέχει υπηρεσίες για τη στήριξη των ατόμων με αναπηρία, τα οποία συμμετέχουν στο κατασκηνωτικό πρόγραμμα για ΑμεΑ της περίπτωσης γ’ της παρ. 6 του άρθρου 19 του Ν. 2646/1998
Η) Οι διαιτητές, βοηθοί διαιτητές και παρατηρητές διαιτησίας των αγώνων αθλημάτων επαγγελματικής κατηγορίας στους οποίους συμμετέχουν Α.Α.Ε.
Θ) Οι απασχολούμενοι ως κομπάρσοι σε τηλεοπτικές εκπομπές ή παραγωγές κινηματογραφικών ταινιών ή διαφημίσεων που αμείβονται με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα
Ι) Οι περιστασιακά απασχολούμενοι στην μουσική κάλυψη ιδιωτικών εκδηλώσεων και συνεστιάσεων που αμείβονται με την ώρα ή την ημέρα και δεν απασχολούνται ως υπαλληλικό προσωπικό εταιρείας ή ως μέλη εταιρείας
Κ) Οι απασχολούμενοι ως επιμελητές/τριες του Προγράμματος-Δράση «Νταντάδες της Γειτονιάς»
Λ) Οι αναβάτες και μαθητευόμενοι αναβάτες δρομώνων ίππων ιπποδρόμου του πρώην Ταμείου Πρόνοιας και Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Ιπποδρομιών.
www.dnews.gr
