Σε αυτό το πλαίσιο, ο ΕΦΚΑ και το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών διενεργούν ελέγχους σε μηνιαία βάση για τον εντοπισμό συνταξιούχων μη μισθωτών που εργάζονται χωρίς να αποδίδουν τις απαιτούμενες εισφορές, με τους παραβάτες να αντιμετωπίζουν παρακράτηση της σύνταξής τους για την κάλυψη των οφειλών.
Ήδη 1.500 ασφαλισμένοι μη μισθωτοί, κυρίως ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι, δεν έλαβαν τη σύνταξή τους για τον μήνα Νοέμβριο, καθώς διαπιστώθηκε ότι δεν είχαν καταβάλει εισφορές από την αρχή του έτους, ενώ συνέχιζαν να εισπράττουν το σύνολο της σύνταξής τους και να έχουν εισόδημα από την εργασία τους. Ανάλογη παρέμβαση είχε πραγματοποιηθεί και τον Οκτώβριο, με 2.700 συνταξιούχους να χάνουν προσωρινά τη σύνταξή τους λόγω απλήρωτων εισφορών.
Με την εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού νόμου 5078/2023, από την 1η Ιανουαρίου 2024, οι συνταξιούχοι που δηλώνουν την απασχόλησή τους λαμβάνουν πλέον ολόκληρη τη σύνταξή τους χωρίς την προηγούμενη παρακράτηση του 30%. Ωστόσο, οι μη μισθωτοί συνταξιούχοι (ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες) οφείλουν να δηλώνουν την εργασία τους και να καταβάλουν τις προβλεπόμενες εισφορές στον e-ΕΦΚΑ.
Για τους μισθωτούς, η εισφορά ορίζεται στο 10% του μισθού, ενώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες καλούνται να καταβάλλουν επιπλέον το 50% της ασφαλιστικής κατηγορίας που έχουν επιλέξει. Η νέα αυτή ρύθμιση υποστηρίζει την πολιτική ενεργούς γήρανσης, δίνοντας στους συνταξιούχους την ευκαιρία να αυξήσουν το εισόδημά τους και τη μελλοντική σύνταξή τους μέσω της επιπλέον ασφάλισης, ενώ παράλληλα στοχεύει στη μείωση της ανασφάλιστης εργασίας και στην ενίσχυση των δημόσιων ταμείων.
Παραδείγματα
- Ένας συνταξιούχος πρώην ελεύθερος επαγγελματίας συνεχίζει να εργάζεται, χωρίς να καταβάλλει ασφαλιστικές εισφορές ή να δηλώνει το εισόδημά του στον ΕΦΚΑ. Με βάση τον νέο νόμο, όταν εντοπιστεί, ο ΕΦΚΑ μπορεί να προχωρήσει σε διακοπή της σύνταξής του έως ότου αποπληρωθούν οι οφειλές για τις εισφορές που δεν καταβλήθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2024.
- Μια συνταξιούχος που εργάζεται ως μισθωτή και έχει δηλώσει την εργασία της στον ΕΦΚΑ, λαμβάνει το σύνολο της κύριας και επικουρικής σύνταξής της, χωρίς την παρακράτηση του 30% που ίσχυε πριν τον νέο νόμο. Ωστόσο, θα καταβάλει εισφορά 10% από τον μισθό της ως εργαζόμενη, η οποία θα αποδίδεται στον ΕΦΚΑ.
- Ένας συνταξιούχος πρώην ελεύθερος επαγγελματίας, που αποφασίζει να συνεχίσει την εργασία του και δηλώνει το εισόδημα στον ΕΦΚΑ, θα λάβει ολόκληρη τη σύνταξή του, αλλά θα καταβάλλει ως εισφορά το 50% της ασφαλιστικής κατηγορίας στην οποία υπάγεται. Για παράδειγμα, αν η ασφαλιστική του κατηγορία προβλέπει εισφορά 220 ευρώ, θα πληρώνει επιπλέον 110 ευρώ ως εισφορά για τη συνταξιοδοτική του κάλυψη.
- Ένας συνταξιούχος αγρότης, που δηλώνει εισόδημα από επιπλέον αγροτική δραστηριότητα, θα λαμβάνει το πλήρες ποσό της σύνταξής του, υπό την προϋπόθεση ότι θα καταβάλλει τις ασφαλιστικές εισφορές που αντιστοιχούν στην κατηγορία του. Με τη δήλωση της δραστηριότητάς του και την πληρωμή των εισφορών, ο πρόσθετος χρόνος ασφάλισης θα αυξήσει και τη μελλοντική του σύνταξη.
- Πριν από τον νόμο 5078/2023, ένας συνταξιούχος που εργάζονταν, έπρεπε να αποδεχτεί περικοπή του 30% της σύνταξής του λόγω εργασίας. Τώρα, ο ίδιος συνταξιούχος μπορεί να λάβει το 100% της σύνταξής του, εφόσον καταβάλει τις απαιτούμενες εισφορές, γεγονός που αποτελεί κίνητρο για να δηλώσει την απασχόλησή του νόμιμα.
