Στις Συμπληγάδες της έλλειψης εργατών και προστίμων αδήλωτης εργασίας οι παραγωγοί σε θερμοκήπια – ελιές

Την ώρα κοινώς, που το εργατικό δυναµικό είναι πιο δυσεύρετο από ποτέ και ασκεί οργανωµένα σηµαντικές οικονοµικές πιέσεις στους επαγγελµατίες αγρότες µε σκοπό καρπωθεί µεροκάµατα που αγγίζουν ακόµη και τα 70 ευρώ στις ελιές (πάντα µαύρα), τα επιτελεία του εκάστοτε υπουργείου έχουν την εντύπωση πως ο παραγωγός µονόπλευρα εκµεταλλεύεται την εργασιακή σχέση και όχι το αντίστροφο. Να σηµειωθεί εδώ, πως η έλλειψη εργατών είναι πανελλαδικό πρόβληµα και παίρνει συνεχώς µεγαλύτερες διαστάσεις. Σύµφωνα µε κάποιους πρώτους υπολογισµούς ελαιοπαραγωγών στη Λακωνία, τα µεροκάµατα φέτος θα αποτελέσουν µέχρι και 30% των εξόδων του παραγωγού, δίχως µάλιστα να είναι σε θέση να τα εµφανίσουν νοµότυπα.

Η πρωτοβουλία του υπουργείου Εργασίας έρχεται µάλλον σε συνέχεια προηγούµενων έλεγχων του ΕΦΚΑ και της Εθνικής Αρχής ∆ιαφάνειας, οι οποίες είχαν καταλήξει σε πόρισµα στα µέσα Αυγούστου µε περιπτώσεις εκτεταµένης καταστρατήγησής του εργοσήµου, το οποίο έχει φθάσει και στα χέρια των αρµόδιων εισαγγελικών αρχών. Κατά τον έλεγχο είχαν διαπιστωθεί εκτός από τις σοβαρές αποκλίσεις στην εφαρµογή της ισχύουσας νοµοθεσίας και σηµαντικές ελλείψεις στις υφιστάµενες προβλέψεις του κανονιστικού πλαισίου.Υπενθυµίζεται πως στο εν λόγω πόρισµα, είχαν καταγραφεί 49.000 περιπτώσεις µε αυθαιρεσίες µε αποκορύφωµα το … εργόσηµο των 500.000 ευρώ. Στους σχεδιασµούς του υπουργείου Εργασίας, πέραν από την καθιέρωση ανώτατου ηµερήσια πλαφόν ασφάλισης, περιλαµβάνεται η ψηφιοποίηση της διαδικασίας πληρωµών µέσω τραπεζών αντί του σηµερινού συστήµατος που γίνεται µέσω των ΕΛΤΑ και αφορά 200.000 εργαζόµενους. 

Σε αδύναµη θέση ο αγρότης

Το θέµα ωστόσο είναι πως στο µεσοδιάστηµα, υπάρχουν δεδοµένες ελλείψεις σε εργάτες γης που αγγίζουν ανά περιοχή και εποχή του 60-70% των κρίσιµων απαιτήσεων, µε αποτέλεσµα πολλοί αγρότες να εξαναγκάζονται ουσιαστικά σε µη επωφελείς και παράτυπους όρους, ώστε να διασφαλίσουν πως η σοδειά δεν θα τους µείνει στα δέντρα. Έλεγχοι, οι οποίοι αφορούν δειγµατοληπτικά 10-15 αγροκτήµατα σε µία ολόκληρη Περιφερειακή Ενότητα, µε τους επιθεωρητές να µη λαµβάνουν υπόψιν τις ιδιαιτερότητες του αγροτικού επαγγέλµατος (πχ  ο εργάτης δεν είναι…όλη τη µέρα στο χωράφι - η φύση υπαγορεύει τους ρυθµούς εργασίας και συγκοµιδής) είναι αναποτελεσµατικοί και δεδοµένα άδικοι.

Κυνηγά παλιές οφειλές ο ΕΦΚΑ

Από το 2023, ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) εφάρµοσε την εγκύκλιο αρ. 39 του 2023, σύµφωνα µε την οποία θα πρέπει να εισπραχθούν αναδροµικά µηνιαίες εισφορές ίσες µε αυτές των αγροτών για όλους τους εργάτες γης, που έχουν στην κατοχή τους εργόσηµα για το διάστηµα 2020-2022. Το θέµα εδώ είναι πως η επικοινωνία που γίνεται από τον ΕΦΚΑ, πιάνει τόπο µόνο σε περιπτώσεις που ο αγρότης έχει δηλώσει διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδροµείου στο σύστηµα. Έτσι, η συντριπτική πλειοψηφία των σηµειωµάτων του ΕΦΚΑ έµεινε απλήρωτη. Στη συνέχεια, οι οφειλές διαβιβάστηκαν στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) του Φορέα, το οποίο ξεκίνησε να στέλνει σηµειώµατα είσπραξης ληξιπρόθεσµων οφειλών από τον Μάιο 2024.

Στη σχετική εγκύκλιο του ΕΦΚΑ διευκρινιζόταν πως είχε προχωρήσει για τα έτη 2020, 2021 και 2022 η διαδικασία προσδιορισµού χρόνου ασφάλισης και εκκαθάρισης των ασφαλιστικών εισφορών ανά έτος, των απασχολούµενων αποκλειστικά ως εργατών γης. Για τη διαδικασία εκκαθάρισης εισφορών, ακολουθήθηκε η κάτωθι µεθοδολογία 8 σηµείων […] Εάν το αποτέλεσµα της ετήσιας εκκαθάρισης είναι χρεωστικό «Υπόλοιπο προς εξόφληση», το οφειλόµενο ποσό αναζητείται σε έως πέντε ισόποσες µηνιαίες δόσεις µε ελάχιστο ποσό δόσης 50,00 ευρώ και καταληκτική ηµεροµηνία εµπρόθεσµης καταβολής της 1ης δόσης την 31/07/2023 και των επόµενων δόσεων αντίστοιχα την τελευταία εργάσιµη κάθε επόµενου µήνα.

Σε λίγο καιρό λοιπόν αναμένεται να αρχίσει εύλογα και η εκκαθάριση των εισφορών για τα εργόσηµα του 2023.

www.agronews.gr