Ώρες – ώρες έχω την εντύπωση ότι η ιστορία στην – καπιταλιστική και οικογενειοκρατούμενη – χώρα μας μπορεί να περιοδολογηθεί με ονόματα – ορόσημα σκανδάλων: Κοσκωτάς, Siemens, Novartis, τώρα παρακολουθήσεις, για να μνημονεύσω τα κυριότερα..
Στο πρώτο από αυτά είχαμε τιμωρίες και πτώση κυβέρνησης, έκτοτε σταδιακά τα πράγματα... «έστρωσαν»: Ατιμωρησία, ξέπλυμα, μετονομασία του σκανδάλου σε σκευωρία, όλα καλά. Ήδη μια συντονισμένη επιχείρηση συγκάλυψης των ποινικών ευθυνών για τις παρακολουθήσεις φαίνεται να εξελίσσεται όμορφα κι απλά.
Η εικόνα της δικαιοσύνης που αναδίδεται από όσα αναφέρονται στον Τύπο είναι επιεικώς προβληματική.
Υποθέσεις μεγάλης βαρύτητας με θύματα όχι μόνο μονωμένα πρόσωπα αλλά το δημόσιο φαίνονται να αφήνονται στις παραγραφές του νόμου και στις αποσβεστικές προθεσμίες του Συντάγματος. Δεν αμφισβητώ τη γενική σκοπιμότητα του θεσμού, να παραγράφεται πχ μια σοβαρή υπόθεση στα 20 έτη. Οι αποδείξεις μετά τόσο χρόνο σκορπίζουν, ένας αθώος μπορεί να μη βρίσκει πια μάρτυρες να δείξει το δίκιο του. Όταν όμως η Δικαιοσύνη από πολλά χρόνια ήδη ασχολείται, δεν θα έπρεπε να προσέχει;
Η Eισαγγελία, ως συλλογικό όργανο, εμφανίζεται να διστάζει όταν οι ενδείξεις (πχ για άρνηση κατάθεσης της αλήθειας, ή για θανάτους εξαιτίας της μη περίθαλψης σε ειδική μονάδα covid) ανησυχούν την φιλοκυβερνητική πλευρά.
Ίσως σκεφθεί κανείς ναι, αλλά ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου διέταξε έρευνα για την παραγραφή στην υπόθεση Siemens. Πόσο πιθανό είναι όμως μέσα σε δαιδάλους πολυετών ερευνητικών πράξεων, με διαδράσεις, συνδρομές τρίτων που ο ένας δεν γνωρίζει τον άλλον, να εντοπιστούν ενοχές; Προς το παρόν θα ηρεμήσουν τα πνεύματα, κι όταν ( μετά από χρόνια) εκδοθεί μια κρίση πιθανώς αυτή θα δέχεται πάλι παραγραφή.
Εννοείται ότι το γενικότερο πρόβλημα δεν αφορά μόνο τo εσωτερικό. Κάποιες δυσλειτουργίες είναι διεθνώς γνωστές. Πχ η Εγκληματολογία γνωρίζει τους «κάφτες», παράγοντες δηλαδή που φροντίζουν να παρεισφρέουν ακυρότητες (από ελλείψεις μεταφράσεων, επιδόσεων κλπ) που βραχυκυκλώνουν τις διαδικασίες κι όταν γίνουν αντιληπτές είναι πια αργά για ένα restart. Στη χώρα μας πάντως η εικόνα μιας άνισα ευαίσθητης δικαιοσύνης που σπεύδει για τα μικρά και αφήνει τα μεγάλα ανησυχεί την κοινωνία και αδικεί τους ευσυνείδητους δικαστές και εισαγγελείς που ασφαλώς δεν λείπουν.
Στο βιβλίο του για τη βία ο Sl. Zizek* αναφέρεται στο φαινόμενο της «συστημικής» βίας, στη «σκοτεινή ύλη» κανονικότητας που επίσημα περνά απαρατήρητη. Για να δείξει μάλιστα πως προσέχουμε τα μικρά αλλά αγνοούμε τα μεγάλα, διηγείται μια παλιά ιστορία για τον εργάτη που υποπτεύονταν οι φύλακες ότι κλέβει. Κάθε βράδυ πριν σχολάσει έψαχναν πολύ προσεκτικά το καροτσάκι του στις ράγες, μην βρουν κάτι. Τίποτε. Τελικά αποδείχθηκε ότι έκλεβε τα ίδια τα καροτσάκια...
* Ο Νίκος Παρασκευόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ, πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρώπινων Δικαιωμάτων.
news247.gr
