Μετρό, αρχαιότητες και «δωμάτιο με μωρά»...

Στην αρχή προσπάθησαν να δημιουργήσουν το φαινόμενο του «δωματίου με μωρά» που κλαίνε. Το κόλπο δεν πέτυχε διότι υπήρξαν και δεξιά «μωρά» που αρνήθηκαν επιδεικτικά να...
«κλάψουν». Αφού το επικοινωνιακό-σοκ της κυβέρνησης -σχετικά με το Μετρό Θεσσαλονίκης και ειδικά για το μέλλον του σταθμού Βενιζέλου- απέτυχε, αντικαταστάθηκε από θορυβώδη αμηχανία.
Τέτοια και τόση, που οδήγησε τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Καραμανλή στην προχθεσινή γκάφα να κάνει λόγο για ολοκλήρωση του Μετρό το… 2023. 
Η δήθεν συζήτηση που ξεκίνησε στη Θεσσαλονίκη θάφτηκε τελικά στο «δωμάτιο με τα μωρά», διότι και στα μίντια της πόλης δυσκολεύονται να βρουν έναν λόγο για να επιστρέψουμε εφτά χρόνια πίσω, στο σχέδιο για αφαίρεση των αρχαιοτήτων προκειμένου να κατασκευαστεί ο σταθμός του μετρό (οι σήραγγες ήδη είναι κατασκευασμένες).
Επιπλέον ο Γιάννης Μπουτάρης δεν μπήκε στο ψυγείο και διαμαρτύρεται δημοσίως, συγκροτεί Κίνηση Πολιτών, μαζεύει ξανά υπογραφές.
Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων επίσης διαμαρτύρεται. Ο -ακόμα- πρόεδρος της «Αττικό Μετρό» Γιάννης Μυλόπουλος εξηγεί συνεχώς ότι το έργο προχωρά και η μελέτη για τη Βενιζέλου υπάρχει, δεν έχει υπογραφεί η ανάθεση.

Η ρεβάνς



Αρα ποιος ο λόγος της φασαρίας, αντί η κυβέρνηση να τρέξει το έργο για να τελειώσει στα χρόνια της διακυβέρνησής της, αν όχι μια ρεβάνς χολωμένων;
Σήμερα θα κάνει, λένε, ανακοινώσεις ο πρωθυπουργός και θα ανακοινώσει επιστροφή στην πρόταση για απόσπαση των αρχαιοτήτων. Σκέτη καταστροφή και ανυπολόγιστη καθυστέρηση. Την υποστήριξη που χρειάζεται η ιδέα την ανέλαβε η Αννα Παναγιωταρέα, σύμβουλος της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη.
Με αρθρογραφία της στον «Ελεύθερο Τύπο» («Το μετρό που δεν είχε… μέτρο», «Ελεύθερος Τύπος» 1/9/2019), αφού φυσικά λοιδορεί και περιπαίζει κάθε λόγο και έργο της προηγούμενης κυβέρνησης, φτάνει στο επιχείρημα: «Αλλά όταν βρέθηκαν τα ακόμα σπουδαιότερα αρχαία στον σταθμό Αγίας Σοφίας, τι έκαναν;
Σήκωσαν τα αρχαία και αφού έγιναν οι σχετικές εργασίες, επανατοποθετήθηκαν. Εφάρμοσαν ακριβώς τη λύση που είχε δοθεί από το 2014, αλλά το έκαναν στα μουγκά.
Οι λαλίστατοι εναντίον της λύσης στον σταθμό Βενιζέλου ήταν λίαν ευχαριστημένοι με την ίδια λύση για τα αρχαία επί της Αγίας Σοφίας! Δεν θα σχολιάσω τώρα πλέον τον Μπουτάρη. Πας σχολιασμός περισσεύει. Ας όψεται για το κακό που έκανε στη Θεσσαλονίκη. Ούτε βρέθηκε κάποιος να πει πόσα επιπλέον εκατομμύρια θα πρέπει να πληρώσουμε για να ικανοποιηθούν αυτοί οι οποίοι δεν ήθελαν τη λύση που ακολουθήθηκε στην Αγίας Σοφίας. Τι θα γίνει τώρα;»
Ας φρεσκάρουμε λοιπόν τη μνήμη όλων για τον σταθμό Αγίας Σοφίας, στον οποίο βρέθηκαν ίσης ποιότητας και αξίας αρχαιότητες. Στο κέλυφος του σταθμού είχε βρεθεί επίσης δρόμος (όπως στη Βενιζέλου) αλλά την περίοδο… 2011-12.
Τότε, με απόφαση του ΚΑΣ και με γ.γ. του ΥΠΠΟ τη σημερινή υπουργό Λ. Μενδώνη, Ιούλιο του 2012 αποφασίστηκε και αποσπάστηκαν τα κομμάτια του δρόμου που βρέθηκε σε μήκος 73 μέτρων!
Η απόσπαση έγινε με τέτοιες ταχύτητες που χρειάστηκε να κοπούν οι πλάκες του δρόμου, διότι οι νάρθηκες που είχαν κατασκευαστεί για να χωρέσουν τα κομμάτια ήταν… μικρότεροι!
Από τα 73 μέτρα δρόμου μόλις τα 45 έλεγε η απόφαση του ΚΑΣ ότι θα τοποθετούνταν και πάλι στο κέλυφος του σταθμού, μόνο που προέκυψε… απρόβλεπτο! Δεν είχε υπολογιστεί σωστά η ύπαρξη του τεράστιου αγωγού, του παντορροϊκού, που διέρχεται από το σημείο.
Μέχρι σήμερα τα 73 μέτρα μαρμαρόστρωτου δρόμου βρίσκονται σε «αποθήκη» και… περιμένουν να βρουν μια θέση κάπου μέσα στην πόλη.

Το Ζαγάνι

Αλήθεια, τι σκοπεύει να κάνει το ΥΠΠΟ με αυτά τα ευρήματα που δήθεν επιβεβαιώνουν ότι το ανάλογο «καλό» θα συμβεί και με τις αρχαιότητες της Βενιζέλου με 84 μέτρα αρχαίο δρόμο; Η υπόθεση θυμίζει όλο και περισσότερο το Ζαγάνι. (Παρεμπιπτόντως, πού βρίσκονται οι αρχαιότητες που θα… επέστρεφαν;) Πώς θα εφαρμόσει η κυβέρνηση τις αποφάσεις του ΚΑΣ, τις δικές τους αποφάσεις για την Αγίας Σοφίας; Ποιος θα δώσει λόγο για την κατάσταση;
Στη νότια είσοδο του κελύφους της Αγίας Σοφίας εντοπίστηκε τεράστια πλατεία με στοές στηριγμένες σε κίονες χρονολογημένη στον 6ο αι. μ.Χ.. Από την πλατεία αυτή βρέθηκε μέρος της πλακόστρωσης και ένας πεσμένος κίονας.
Οι πλάκες αυτές αφαιρέθηκαν και θα ξαναβρεθούν στην ίδια θέση και στάθμη μόλις κατασκευαστεί η νότια είσοδος του σταθμού. Κάτω όμως από την πλατεία βρέθηκε στη συνέχεια ένα τεράστιο οικοδόμημα του τέλους 4ου-αρχές 5ου αι. μ.Χ. με τα ψηφιδωτά και το λουτρό και πιο κάτω, σποραδικά, ελληνιστικά κατάλοιπα.
Τα ψηφιδωτά αφαιρέθηκαν και η απόφαση του ΚΑΣ ορίζει ότι ένα μέρος τους θα πρέπει να επανατοποθετηθεί εντός της νότιας εισόδου.
Τέλος, στη βόρεια είσοδο βρέθηκε επίσης μια πλατεία του 6ου αι. μ.Χ. με στοές και κίονες, ενώ τα καταστήματα, εργαστήρια και οικίες κατά μήκος του μαρμαρόστρωτου δρόμου (αυτού των 73 μέτρων που ξήλωσαν το 2012) ανήκουν στη μεσοβυζαντινή φάση της πόλης (7ος - 11ος αι. μ.Χ), αντίστοιχη δεν έχει διασωθεί ούτε στην Κωνσταντινούπολη.
Αυτά τα κατάλοιπα έμειναν αδιατάρακτα στη θέση τους και γι’ αυτό έγινε πολύ μικρότερη η βόρεια είσοδος στον σταθμό, μόνο με μία κλίμακα κυλιόμενη και μία συμβατική.
Εκεί ακριβώς βρέθηκε το τεράστιο νυμφαίο των 16 σωζόμενων μέτρων (θα ήταν γύρω στα 19 μέτρα μήκος και τριώροφο). Φυσικά, επειδή έπρεπε να γίνει έστω και αυτή η ελάχιστη είσοδος στον σταθμό από τα βόρεια, το νυμφαίο αποσπάστηκε σε 2 κομμάτια για να επανατοποθετηθεί, ενώ αποτελεί μεγάλη νίκη ότι βρέθηκε λύση μετά την κατασκευή των κλιμάκων να ξανατοποθετηθεί εκεί το νυμφαίο. Το λες και χρυσή τομή...
Απόστολος Λυκεσάς
efsyn.gr